Hoe klein zijn microben?

Hoe groot zijn microben?

Dat is moeilijk om uit te leggen. Maar kijk eens naar een haar die op je hoofd groeit. Die haar is misschien wel heel lang maar hij is ook heel dun. De dikte van een haar is minder dan één millimeter. Voor microben moeten we nog kleiner denken. Niet in meter, niet in centimeter, en zelfs niet in millimeter maar in micrometer. 1 Millimeter = 1000 micrometer.
Een gemiddelde haar van een mens is 100 micrometer dik. Een grote bacterie is 10 micrometer, een kleine is 2 micrometer. Een grote bacterie past er wel tien keer in de dikte van een haar. En van een kleine bacterie passen er wel 50 naast elkaar! In het filmpje hieronder zie je het verschil in grootte tussen de verschillende microben.

Het grote rondje stelt één haar op je hoofd voor. De rode pijl wijst naar het kleine rondje. Dat kleine rondje stelt een microbe voor. Nu zie je hoe klein microben zijn.

Hoe weten we dat microben bestaan?

Dat weten we omdat we ze kunnen zien, ruiken en kunnen proeven wat ze maken. Met behulp van een microscoop kunnen we zien. Met behulp van een goede microscoop kun je het beeld 1000x keer zo groot maken. Ter verglijking, een vergrootglas maakt je beeld ongeveer 4x zo groot. Een microscoop is daarom een heel goed instrument om onderzoek te doen naar microben. Maar pas op, verwacht niet teveel van een goedkope microscoop op internet of in de speelgoedwinkel. Daarmee kun je hele kleine beestjes, algen en schimmels bekijken. Met een goede microscoop op je middelbare school zou je kleine schimmels, gisten en grote bacteriën moeten kunnen zien. In theorie zou je ook Archaea moeten kunnen zien, maar die zijn moeilijk te kweken of te vinden. Virussen kun je niet zien onder de microscoop. Die zijn zo klein dat je daar speciale elektronenmicroscoop voor nodig hebt. Maar die zijn zo duur en zo complex dat allen een paar laboratoria die hebben. De plaatjes op deze pagina (die met een zwarte achtergrond) zijn bijna allemaal gemaakt met zo'n elektronenmicroscoop.

Kunnen we microben ook op een andere manieren zien?

Nou, we kunnen de stoffen die ze uitscheiden ruiken en proeven. Microben worden namelijk veel gebruikt in ons eten. Denk aan kaas, yoghurt, salami, zuurkool, wijn, sojasaus, etc. De lijst is langer dan je denkt. Hoe dat precies zit wordt uitgelegd op deze pagina.